Đại hội Thánh Thể lần thứ 51 được tổ chức
tại Cebu, Philippines, từ ngày 24-31/1/2016. Đại hội này đã cho thấy những con
số kỷ lục và một đức tin mạnh mẽ. Một tuần lễ đặc biệt, trong đó, giữa những cử
hành, các bài giáo lý, các chứng từ, những giây phút lễ hội, Bí tích Thánh Thể
được loan báo như nguồn mạch và đỉnh điểm sứ vụ của Giáo hội.
Thành phố phong phú về đức tin, quảng đại
và hiếu khách
Thành phố Cebu là thành phố lớn thứ hai ở
Philippines, sau Manila, nằm trên hòn đảo cùng tên ở miền trung Philippines, một
nơi tương đối nghèo nhưng phong phú về đức tin, với một dân tộc quảng đại và hiếu
khách. Tại thành phố được xem là cái nôi của Kitô giáo ở phương Đông này do nhà
thám hiểm Magellan đã trồng cây Thánh giá ở đây khi đến nơi vào năm 1521, Đại hội
Thánh Thể đã tìm thấy một môi trường nhân văn vô cùng phong phú, lòng hiếu
khách chân thành và thân thiện, sự tham gia nồng nhiệt.
Trong số tín hữu hành hương và đại biểu
từ 75 quốc gia trên thế giới đến tham dự Đại hội Thánh Thể Quốc tế, có hàng chục
Hồng y, khoảng 250 giám mục, hàng ngàn linh mục, tu sĩ nam nữ, khách hành hương
từ Đài Loan, Việt Nam, Lào, Thái Lan, Bangladesh, Sri Lanka, Pakistan,
Australia và nhiều quốc gia châu Âu, châu Mỹ và châu Phi.
Thánh Thể trong đời sống Giáo hội châu Á
Việc tổ chức Đại hội Thánh Thể lần thứ
51 tại trung tâm về địa lý của Châu Á là dịp để biểu lộ rõ ràng ơn gọi truyền
giáo của Giáo hội địa phương ở lục địa này. Đức Giáo hoàng Phanxicô đã chọn Đức
Hồng y Charles Bo, tổng giám mục của Yangon ở Myanmar, làm Đại diện của ngài.
Việc lựa chọn một giám mục châu Á xác nhận mức độ quan tâm đặc biệt của ngài đối
với lục địa này.
Chúa Nhật 24/1/2016, Đức Hồng Y Bo đã chủ
sự Thánh lễ khai mạc trọng thể Đại hội tại Quảng trường Độc lập. Trước khoảng nửa
triệu người, ngài đã đưa ra khẩu hiệu: “Chúng ta phải tuyên bố chiến tranh thế
giới thứ ba thực sự: cuộc chiến chống đói nghèo”. Sau đó, sau khi định nghĩa Đức
Thánh Cha Phanxicô như “vị ngôn sứ của thiên niên kỷ mới” và ca ngợi
Philippines là “một quốc gia vĩ đại, ánh sáng cho châu Á”, Đức Hồng y nhấn mạnh
rằng sự hiện diện của người Philippines ở mọi nơi trên thế giới có nghĩa là
truyền giáo. Ngài nói rằng “Philippines, với những thảm hoạ thiên nhiên tàn phá
nước này, dường như là thủ đô của thế giới về thảm hoạ thiên nhiên” nhưng cư
dân của đất nước này đã thể hiện một khả năng vượt khó phi thường. Cuối cùng,
ngỏ lời với các tín hữu hiện diện, ngài nói thêm rằng “sùng đạo là điều tốt,
nhưng chưa đủ vì chúng ta được kêu gọi trên hết là trở thành các môn đệ: đối với
một người tin theo thì Thánh lễ kết thúc sau một giờ, nhưng Thánh lễ của một
môn đệ thì vô hạn, tiếp tục trên các con đường của thế giới”.
Trong tuần lễ diễn ra Đại hội, có 15.000
khách hành hương và các đại biểu đăng ký đã có thể tham gia tích cực vào các hoạt
động. Một số sự kiện của Đại hội được phụ trách bởi những nhân vật tên tuổi và
nổi tiếng như các Đức Hồng y người Philippines: Tagle, Vidal, Quevedo và
Rosales; hay Đức Hồng y Dolan của New York, Onaiyekan của Abuja, Nigeria; Trần
Nhật Quân của Hong Kong, Peter Erdő của Budapest; Nguyễn Văn Nhơn của Hà Nội,
Lacroix của Quebec, Kovithavanij của Bangkok…
Chủ đề chính của sự kiện: Bí tích Thánh
Thể như là nguồn gốc và đỉnh cao sứ mạng của Giáo hội, đã được thảo luận hàng
ngày qua các hội nghị lớn, các chứng từ lôi cuốn và các buổi cử hành. Trong số
nhiều bài phát biểu quan trọng, đặc biệt gây xúc động là chứng từ của một phụ nữ
trẻ người Philippines, Georgia Coctas; sau khi sống bằng cách nhặt rác trên đường
phố, cô đã được giúp đỡ và hiện đang hoạt động để mang lại tương lai cho trẻ em
bị bỏ rơi, nơi chốn để thăng tiến con người và loan truyền Tin Mừng bên cạnh việc
cung cấp nơi ở, thực phẩm và giáo dục.
Gương mặt tươi vui của Giáo hội
Philippines
Tuần lễ của Đại hội sau đó được đánh dấu
bởi một loạt các sự kiện lớn liên quan đến toàn thành phố: cuộc gặp gỡ của những
người hành hương từ các quốc gia khác nhau với các giáo xứ trong giáo phận, cuộc
rước Thánh Thể, Thánh lễ Rước lễ lần đầu và Thánh lễ bế mạc. Cuộc gặp gỡ của những
người hành hương với các giáo xứ đã cho phép họ hòa mình vào đời sống của các cộng
đoàn Kitô giáo địa phương. Mỗi giáo xứ của thành phố đón một đoàn khách hành
hương đến từ một quốc gia cụ thể.
Chiều Thứ Sáu, 29/1/2016, Thánh lễ được cử
hành tại quảng trường trước trụ sở chính quyền của thành phố, với đông đảo dân
chúng tại quảng trường và trên những con đường đối diện. Cuộc rước Thánh Thể
long trọng bắt đầu vào cuối Thánh lễ, đi qua khắp các con đường chính của thành
phố trong gần ba giờ đồng hồ. Một dòng người đông đảo, hơn một triệu, với nến
sáng trên tay đi theo xe kiệu Mình Thánh Chúa, trong khi hai bên đường, các thiếu
niên và thanh niên nam nữ làm thành rào chắn dài. Cuộc rước kết thúc ở Quảng
trường Độc lập, bên cạnh bãi biển mà gần 500 năm trước, Tin Mừng đã đến những
vùng đất đó lần đầu tiên.
Ngày hôm sau, thứ Bảy 30/1/2016, tại
Trung tâm Thể thao Cebu, Thánh lễ Rước lễ Lần đầu được cử hành cho 5.000 trẻ
em, trong đó có 500 “trẻ em đường phố”, trong những năm chuẩn bị cho Đại hội,
được hưởng chương trình giáo dục đặc biệt và truyền giáo do giáo phận và các tổ
chức tình nguyện khác nhau thực hiện. Những đứa trẻ, cùng với cha mẹ của các
em, hiện diện tại khu vực trung tâm, đã được khoảng một trăm giám mục cho rước
lễ. Bầu không khí lễ hội tiếp tục sau buổi lễ với màn trình diễn điệu múa
Sinalog đáng kinh ngạc, một điệu múa dân gian rất đặc biệt, trong đó tượng
Santo Niño – Chúa Hài Đồng – được rước, được nâng niu trong một bữa tiệc âm
thanh và màu sắc đích thực.
Thánh lễ kết thúc Đại hội
Sự kiện cuối cùng và quan trọng nhất
chính là Thánh lễ kết thúc Đại hội, được tổ chức ở South Road Properties vào
ngày 31/1. Đông đảo tín hữu đã tham dự Thánh lễ do Đức Hồng Y Đặc sứ Charles
Maung Bo chủ sự, với hơn 200 giám mục và hàng trăm linh mục. Trong bài giảng, Đức
Hồng y người Myanmar nhắc lại rằng “Những người Philippines, quốc gia Công giáo
lớn nhất ở châu Á, là những người mang niềm hy vọng to lớn” và bất chấp những
thách thức về nghèo đói, bất an xã hội và di cư, đất nước “có tiềm năng to lớn
đối với toàn thế giới Công giáo”. Ngài khuyến khích: “Anh chị em Philippines,
hãy đi và gia tăng những nhà truyền giáo của anh chị em! Hãy đi và trở thành
dân cư ở những quốc gia mà Kitô giáo đã trở thành một thiểu số. Hãy đến những
quốc gia mà vật nuôi nhiều hơn trẻ em”.
Sau đó, Đức Hồng y nói với các gia đình:
“Châu Á và Châu Phi đang đấu tranh cho sự tồn tại của các gia đình… Các quốc
gia giàu có đã không còn chú ý đến nghèo đói và áp bức, và nói về các hình thức
mới về gia đình và cha mẹ. Một hiểm họa sinh tử mà toàn thể nhân loại phải đối
mặt, thậm chí còn hơn cả bom nguyên tử, khủng bố, bởi vì một số quốc gia đã chọn
con đường hủy diệt gia đình thông qua luật pháp… Gia đình là hạt nhân chính của
Giáo hội và là nơi tấm bánh được bẻ ra. Vì thế, nó phải được bảo vệ, thúc đẩy
và nuôi dưỡng”. Cuối cùng, Đức Hồng Y Bo nhắc lại rằng chủ đề này, cùng với sự
tôn trọng công trình sáng tạo và công lý, cũng là trung tâm các mối quan tâm của
Đức Thánh Cha Phanxicô.
Trong số những món quà mà Philippines đã
được ưu ái, Đức Hồng y nhắc nhở: “Sự gắn kết trong gia đình của anh chị em rất
mạnh mẽ. Anh chị em có tỷ lệ ly hôn thấp nhất trong khu vực. Nhiều quốc gia
giàu có có tiền nhưng không có gia đình. Và anh chị em có một đông đảo người trẻ;
đây là một phúc lành!”. Kết thúc bài giảng, Đặc sứ của Đức Thánh Cha đã nhắc lại
trọng tâm của Bí tích Thánh Thể, vốn vẫn là nguồn gốc và đỉnh điểm của đời sống
Kitô hữu: “Chúng ta hãy nhớ rằng Thánh lễ đầu tiên được cử hành bởi một người bị
kết án, một người không có quyền lực… Nhưng quyền lực của Thánh Thể tuôn chảy
từ đôi bàn tay trắng ấy. Và tiếp tục truyền cảm hứng cho chúng ta. Thánh Thể là
sự hiện diện đích thực, Thánh Thể là truyền giáo, Thánh Thể là phục vụ”.
Sứ điệp của Đức Thánh Cha
Trước khi Đức Hồng y ban phép lành cuối
lễ, mọi người nhận sứ điệp video của Đức Thánh Cha Phanxicô. Khi nhắc lại chủ đề
của Đại hội: “Chúa Kitô trong anh em, niềm hy vọng vinh quang”, Đức Thánh Cha
nhận xét rằng “sự hiện diện của Chúa Kitô giữa chúng ta không chỉ là một niềm
an ủi, mà còn là một lời hứa và một lời mời. Một lời mời gọi hãy ra đi, với tư
cách là những nhà truyền giáo, để mang thông điệp về sự dịu dàng của Chúa Cha,
về sự tha thứ và lòng thương xót của Người cho mọi người nam nữ và các trẻ em”.
Sau đó, Đức Giáo Hoàng mời gọi suy tư về
hai cử chỉ của Chúa Giêsu liên quan đến “chiều kích truyền giáo của Bí tích
Thánh Thể”: đức tin và việc rửa chân. Ngài nói: “Chúng ta biết rằng việc Chúa
Giê-su chia sẻ bữa ăn với các môn đệ, và đặc biệt là với những người tội lỗi và
những người bị gạt ra ngoài lề thì quan trọng như thế nào”. “Tại mỗi Thánh lễ,
chúng ta phải được thôi thúc để noi gương Chúa, ra đi gặp gỡ người khác”. “Ở
Châu Á, nơi Giáo hội dấn thân vào việc đối thoại, tôn trọng các tín đồ của các
tôn giáo khác, chứng tá ngôn sứ này rất thường xảy ra, như chúng ta biết, qua
cuộc đối thoại của cuộc sống”.
Đối với Đức Thánh Cha, “việc làm chứng của
những cuộc đời được tình yêu của Thiên Chúa biến đổi là cách tốt nhất để công bố
lời hứa về vương quốc hòa giải, công lý và hiệp nhất cho gia đình nhân loại”.
Sau đó, ngài giải thích việc rửa chân là một “dấu hiệu của sự phục vụ khiêm nhường,
của tình yêu vô điều kiện mà Chúa đã hiến mạng sống mình trên Thánh giá để cứu
độ thế giới. Thánh Thể là trường học của sự phục vụ khiêm nhường. Nó dạy chúng
ta sẵn sàng ở đó vì người khác. Đây cũng là trung tâm của người môn đệ truyền
giáo”.
Ước muốn của Đức Thánh Cha là Đại hội
Thánh Thể vừa kết thúc này “có thể củng cố anh chị em trong tình yêu của anh chị
em đối với Chúa Kitô hiện diện trong Thánh Thể. Chớ gì Đại hội làm cho anh chị
em, như những môn đệ truyền giáo, có thể mang kinh nghiệm tuyệt vời về sự hiệp
thông trong Giáo hội và sự dấn thân truyền giáo cho các gia đình, các giáo xứ
và cộng đoàn của anh chị em và cho các Giáo hội địa phương của anh chị em. Chớ
gì nó là một thứ men hòa giải và hòa bình cho toàn thế giới”.
News 05.09.2021)