GIỚI THIỆU BẢN TIN HIỆP THÔNG / HĐGMVN
SỐ 129: SỰ THAM GIA VÀO TIẾN TRÌNH HIỆP HÀNH
+TGM Giuse Vũ Văn
Thiên
“Anh em
là thân thể Đức Kitô, và mỗi người là một bộ phận” (1 Cr 12, 27)
Thưa quý Độc giả,
Hiệp Thông số 129 đến với Quý vị trong niềm
hân hoan vui mừng của Đại lễ Phục Sinh. Đức Kitô sống lại chiếu sáng niềm hy vọng
trên mỗi chúng ta. Sự phục sinh của Người đã nâng cao phẩm giá của con người.
Con người được tạo dựng không phải để rồi nằm yên trong nấm mồ tăm tối, nhưng để
được sống mãi với Chúa trong hạnh phúc và vinh quang. Đức Giêsu sống lại, là bảo
đảm chắc chắn rằng, chúng ta cũng sẽ được sống lại với Người, nhờ quyền năng của
Thiên Chúa.
Tiến trình hiệp hành trong Giáo hội là chủ đề
chính của Bản tin Hiệp Thông số này. Giáo hội là thân thể Đức Kitô như lời
Thánh Phaolô đã khẳng định. Trong thân thể ấy, Đức Kitô là đầu, mỗi người chúng
ta nhờ đã chịu phép Rửa trong cùng một Thánh Thần, được kết hiệp với Người
thành một thân thể duy nhất. Tuy nhiều thành phần với nhiều nhiệm vụ và chức
năng đa dạng, nhưng tất cả đều hiệp hành với nhau trong Đức Kitô, nhờ Chúa
Thánh Thần, cùng chung một mục đích là quy tụ muôn dân thành một Giáo hội phổ
quát bên Chúa Cha. Như thế, mọi tín hữu, như những chi thể trong thân thể, đều
có quyền và bổn phận tham gia vào sứ mạng của Giáo hội, tùy theo đặc sủng Thánh
Thần ban cho, làm đúng và làm tròn vai trò của mình, đồng thời luôn tôn trọng
vai trò của người khác, không thụ động, dửng dưng và đứng ngoài cuộc.
Đức thánh cha Phanxicô, khi triển khai Thượng
HĐGM XVI từ dưới lên, hướng tới một Giáo hội hiệp hành, hiệp thông, tham gia và
sứ vụ. Hướng đi này nhằm làm nổi bật vai trò và trách nhiệm tham gia của mọi
thành phần Dân Chúa vào sứ vụ của Giáo hội. Cẩm nang cho Thượng Hội đồng đã nêu
rõ: “Nền tảng thực sự của việc tham gia là tất cả các tín hữu đều có đủ tư cách
và được kêu gọi để phục vụ lẫn nhau qua các ân ban mà mỗi người đã nhận được từ
Chúa Thánh Thần. Trong Hội thánh hiệp hành, với các thành viên hết sức đa dạng,
toàn thể cộng đồng được kêu gọi cùng nhau cầu nguyện, lắng nghe, phân tích, đối
thoại, phân định và góp ý cho việc đưa ra các quyết định mục vụ phù hợp hết sức
có thể với ý muốn của Thiên Chúa.”
Phần Chuyên đề được mở đầu với hai bài viết về
nền tảng Thánh Kinh của tính hiệp hành. Trước tiên là bài “Thượng Hội Đồng và Tính Hiệp Hành” của tác giả Yves-Marie
Blanchard (Giáo sư Thánh Kinh của Học viện Công giáo Paris) do linh mục Cao Tấn
Phúc chuyển ngữ. Bài viết đã làm sáng tỏ ý nghĩa và nguồn gốc của từ Thượng Hội
đồng và tính Hiệp hành. Từ những dẫn chứng Thánh Kinh, tác giả đã cho thấy tính
hiệp hành của Giáo hội nằm ở khả năng ngồi chung với nhau để cầu nguyện, thảo
luận, quyết định, đồng thời ở khả năng đồng hành trên những con đường thi hành
sứ vụ. Hiệp hành đích thực thuộc về bản chất của một Giáo hội có ơn gọi vừa để
sống chung vừa để đi chung trên một con đường. Tiếp đó, linh mục Antôn Nguyễn
Cao Siêu SJ, thuộc Uỷ ban Thánh Kinh, với bài viết “Đức Giêsu và giấc mơ về một Giáo hội hiệp hành,” đã cho thấy Đức
Giêsu luôn hiệp hành với những người mà xã hội Do Thái khinh bỉ hoặc loại trừ,
và luôn hiệp hành với các môn đệ. Tác giả đã cho thấy giấc mơ lớn của Đức Giêsu
về một Hội Thánh hiệp hành, và mời gọi chúng ta hoàn thành giấc mơ ấy trong cộng
đoàn Hội Thánh hôm nay.
“Hiệp
hành như là phương cách sống và hành động đặc trưng của Giáo hội”, đó là nhan đề bài viết của linh mục Antôn Hà Văn Minh, thuộc Uỷ ban
Giáo dân, đã cho thấy hiệp hành là một phần không thể thiếu trong chính bản chất
của Giáo hội. “Căn tính đích thật của Giáo hội chính là sự hiệp thông qua việc
đồng hành với nhau trên con đường Giêsu… cùng nhau tham dự vào đời sống của
Giáo hội theo tình trạng chức năng riêng biệt của từng người.” Với bài viết “Giáo dân trở nên chủ thể tích cực loan báo
Tin Mừng”, linh mục Giuse Nguyễn Ngọc Ngoạn, Ủy ban Giáo dân, dựa trên các
bí tích và qua các giáo huấn của Giáo hội, đã làm sáng tỏ căn tính truyền giáo
của giáo dân. Bài viết cũng điểm qua thực trạng loan báo Tin Mừng, nhất là sự
tham gia của người giáo dân Việt Nam, và nói lên sự cấp thiết phải đào tạo và
chuẩn bị cách toàn diện để người giáo dân thực sự trở nên chủ thể tích cực loan
báo Tin Mừng.
Hai bài viết của Ủy ban Giáo sĩ và Chủng sinh
đã làm sáng tỏ vai trò và trách nhiệm của linh mục trong tiến trình hiệp hành.
Linh mục Giuse Bùi Công Trác qua bài viết “Vai
trò then chốt trong việc cùng nhau cất bước hành trình: Linh mục hiệp nhất với
Giám mục và phục vụ các tín hữu” đã cho thấy linh mục là con người của mầu
nhiệm, hiệp thông và đối thoại. Tiến trình hiệp hành mời gọi mỗi linh mục, cách
cá vị, nhờ ơn Chúa, “phải trở lại với đời sống nội tâm thiêng liêng, nhìn lại mối
dây hiệp thông với đấng bản quyền, tình huynh đệ trong linh mục đoàn và hết
lòng phục vụ đoàn chiên Chúa với một tình yêu quảng đại và dâng hiến.” Bên cạnh
đó, bài viết, “Linh mục, con người của mầu
nhiệm: Cầu nguyện, thúc đẩy tinh thần hiệp hành, lắng nghe nhau và lắng nghe
Thánh Thần (PD 15)” của linh mục Giuse Trần Thăng Hưng O. Cam lại giúp các
linh mục ý thức hơn mình là hiện thân của Đức Kitô, không những phải sống tinh
thần hiệp hành, mà còn là những người đi tiên phong và thúc đẩy tiến trình hiệp
hành nơi Dân thánh.
Quý Tu sĩ cũng đóng góp cho Hiệp thông số này.
Bài “Nét đẹp của Tu sĩ hiệp hành” của
linh mục Giuse Phạm Văn Bình, OFM và bài “Giá
trị của lối sống Hiệp hành trong đời sống thánh hiến” của nữ tu Ngọc Lan
FMM, đã cho thấy khi người tu sĩ chọn Đức Kitô là chọn cùng đi với Giáo hội. Họ
trở nên hình ảnh sống động của Chúa Kitô vâng phục, khiết tịnh và khó nghèo. Họ
sẽ hoàn tất ơn gọi khi hiệp hành với Giáo hội, tiếp tục hiệp hành hướng về phía
trước dù gặp thách đố trong đời tu. Hiệp hành chính là cơ hội để người tu sĩ đổi
mới lại sứ vụ của mình và xây dựng mối tương quan tốt đẹp với tất cả mọi người.
Giúp họ biết đọc lại kinh nghiệm sống, tham gia và tích cực lắng nghe, chọn
thay đổi và dám buông bỏ, sống tâm thế hiệp hành – quy tụ không loại trừ, cởi mở,
biết lắng nghe và học hỏi từ người khác.
Trong phần Diễn đàn, bài viết “Hiện tại hóa hành trình Emmau trong xã hội
hôm nay” của linh mục Giuse Nguyễn Ý Định, Ủy ban Giáo dân, sẽ giúp quý độc
giả suy tư từ biến cố Tin Mừng Chúa Giêsu Phục sinh là bạn đồng hành với hai
môn đệ Emmau (Lc 24, 13-35) để rồi hôm nay, mỗi người biết sống niềm vui Chúa
Phục Sinh trong tiến trình Hiệp hành: gặp gỡ, lắng nghe, phân định để dẫn tới
hành động: hiệp thông, tham gia và sứ vụ. Cũng trong phần Diễn đàn, linh mục
Giuse Đỗ Nguyên Vũ, dòng Ngôi Lời, với bài viết “6G – Luận bàn một hướng đi truyền giáo của người linh mục và tu sĩ sống
sứ vụ liên văn hóa”, đã đề nghị một mô hình truyền giáo 6G (6 yếu tố): giao
tiếp, giữ gìn, giao thoa, giao hòa, giao tình và giảng huấn để giúp các linh mục
và tu sĩ hướng đến sứ vụ truyền giáo trong môi trường xã hội liên văn hóa hiện
nay.
Phần Tư liệu gửi tới quý vị Tông hiến “Episcopalis Communio” của Đức thánh cha
Phanxicô về Thượng Hội đồng Giám mục, được ban hành vào ngày 15 tháng 9 năm
2018. Bản dịch Việt ngữ của linh mục Phêrô Nguyễn Thanh Tùng. Tông hiến đã bàn
về đổi mới cơ cấu và quy chế hoạt động của Thượng HĐGM. Liên quan đến tiến
trình hiệp hành và lắng nghe, số 8 của Tông hiến đã khẳng định: “Mỗi Phiên họp,
bất kể theo mô hình nào, là một cơ hội quan trọng để cùng lắng nghe điều mà
Chúa Thánh Thần ‘đang nói với các Hội Thánh’ (Kh 2,7)”.
Cũng trong phần tư liệu, linh mục Giuse Trương
Đình Hiền giới thiệu với chúng ta một viên ngọc quý trong kho tàng văn chương
Công giáo Việt Nam: bản dịch Kinh Thánh đầu tiên sang Việt ngữ. Đó là bản dịch
của linh mục Albert Schlicklin (1857- 1932), thường được gọi với tên Việt Nam
là Cố Chính Linh, thuộc Hội Thừa sai Paris, truyền giáo tại Giáo phận Tông toà
Tây Đàng Ngoài (nay là Hà Nội và các Giáo phận Phát Diệm, Hưng Hoá, Vinh, Thanh
Hoá). Bản dịch này đã được được Hội Thừa Sai Paris xuất bản tại Hong Kong năm
1913-1914 (Cựu Ước) – 1916 (Tân Ước) với tiêu đề KINH THÁNH CỨ BẢN VULGATA trọn bộ bốn tập I, II, III, IV, in song
ngữ với hai cột song song: bên trái tiếng Việt, bên phải tiếng La Tinh. Bản dịch
Kinh Thánh này cho phép người Việt Nam lần đầu tiên đọc Lời Chúa bằng tiếng mẹ
đẻ. Công trình dịch thuật này vừa cho thấy công lao của các bậc tiền nhân, vừa
diễn tả vẻ đẹp của “tiếng nước tôi”, là niềm tự hào của các thế hệ người Việt
chúng ta.
Cuối cùng, trong phần Đời sống Đức Tin, linh mục
Giuse Đinh Đức Hậu qua bài viết “Ngoại
biên nhưng lại rất gần – mục vụ hôn nhân gia đình cho người lương dân” đã
chia sẻ một kinh nghiệm mục vụ về chăm sóc mục vụ cho hôn nhân khác tôn giáo hoặc
là hôn nhân cho người tân tòng, từ việc chuẩn bị, tiếp xúc mục vụ, giải quyết
hôn phối, cử hành thánh lễ đến việc chăm sóc mục vụ sau lễ cưới.
Thưa quý Độc giả,
Tài liệu chuẩn bị cho Thượng HĐGM XVI đã khẳng
định: “Ở đâu có dấu ấn của phong cách hiệp
hành, ở đó cảm thức về Giáo hội triển nở, và sự tham gia của tất cả mọi người
đem lại cho đời sống Giáo hội một sức năng động mới.” (số 7) Ước mong rằng
những bài viết trong Bản tin Hiệp Thông 129 này sẽ góp thêm những chất liệu quý
giá giúp quý vị suy tư về tính hiệp hành của Giáo hội và trách nhiệm tham gia
vào tiến trình ấy. Từ đó cũng góp thêm chút lửa, khích lệ quý vị nhiệt thành
tham gia vào tiến trình thỉnh ý, gặp gỡ, lắng nghe, chia sẻ và phân định đang
được cử hành tại các giáo phận và các dòng tu. Nhờ đó, quý vị góp phần làm nên
sức sống mới, sự năng động mới trong Giáo hội – một Giáo hội đang hiệp hành: hiệp
thông, tham gia và sứ vụ.
Chúng ta đang ở trong tháng Năm, cũng là tháng
Hoa kính Đức Mẹ. Xin Đức Maria, là mẫu gương hiệp hành, cầu bầu cho quý Độc giả
luôn sống niềm vui của những người có Mẹ cùng đi trong cuộc lữ hành Đức Tin. Để
nhờ Mẹ và với Mẹ, mỗi người chúng ta gặp gỡ và lắng nghe Đấng Phục sinh trong
hành trình Emmau của riêng mình, để canh tân đời sống, tham gia vào tiến trình
hiệp hành, cùng chia sẻ niềm vui gặp gỡ và loan báo Đấng Phục sinh cho nhau và
cho người khác.
Mục lục
Lời nói
đầu
I.
CHUYÊN ĐỀ
Thượng Hội đồng và tính hiệp hành theo Tân ước
Yves-Marie Blanchard – Chuyển ngữ: Lm. Cao Tấn
Phúc (Đại Chủng Viện Sao Biển, Nha Trang)
Đức Giêsu và giấc mơ về một giáo hội hiệp hành
Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ
Hiệp hành như là phương cách sống và hành động
đặc trưng của Giáo hội
Lm. Antôn Hà Văn Minh
Giáo dân trở nên chủ thể tích cực loan báo Tin
mừng
Lm. Giuse Nguyễn Ngọc Ngoạn
Vai trò then chốt trong việc cùng nhau cất bước
hành trình: Linh mục hiệp nhất với giám mục và phục vụ các
tín hữu
Lm. Giuse Bùi Công Trác
Linh mục – con người của mầu nhiệm: cầu nguyện,
thúc đẩy tinh thần hiệp hành, lắng nghe nhau và lắng nghe
Thánh Thần
Lm. Giuse Trần Thăng Hưng O. Carm
Nét đẹp của tu sĩ hiệp hành
Lm. Giuse Phạm Văn Bình, OFM
Giá trị của lối sống hiệp hành trong đời thánh
hiến
Nữ tu Ngọc Lan, fmm.
II. DIỄN
ĐÀN
Hiện tại hóa hành trình Emmau trong xã hội hôm
nay,
Sống niềm vui Chúa Phục Sinh trong tiến trình
hiệp hành:
Gặp gỡ, lắng nghe, phân định để dẫn đến hành động: Hiệp thông, Tham gia, Sứ vụ
Lm. Giuse Nguyễn Ý Định
“6G” – Luận bàn một hướng đi truyền giáo của
người linh mục & tu sĩ sống sứ vụ liên văn hóa
Lm. Giuse Đỗ Nguyên Vũ, SVD
III. TƯ
LIỆU
Tông hiến Episcopalis Communio của Đức Thánh
Cha Phanxicô về Thượng Hội đồng Giám mục
Đức giáo hoàng Phanxicô
Chuyển ngữ: Lm. Phêrô Nguyễn Thanh Tùng
“Tiếng” nước tôi và “Lời” vĩnh cửu
Lm. Giuse Trương Đình Hiền
IV. ĐỜI
SỐNG ĐỨC TIN
Ngoại biên nhưng lại rất gần
Lm. Giuse Đinh Đức Hậu
Theo dòng thời sự
Lm. Giuse Đào Nguyên Vũ
Báo HIỆP THÔNG có thể đặt mua dài hạn tại VĂN PHÒNG HIỆP THÔNG hoặc mua lẻ tại các nhà sách Công giáo.
Đặt mua 3 số (6 tháng) : 25.000đ x 3 = 75.000đ
(Nếu quý độc giả nhận báo qua đường bưu điện, xin vui lòng cộng thêm cước phí bưu điện)
Địa chỉ phát hành: 72/12 (lầu 3) Trần Quốc Toản, P. Võ Thị Sáu, Q.3, TP.HCM
Điện thoại nhân viên phân phối:
0912.538.588 (A. Giuse Thành),
0902.413.324 (Chị Martha Thanh Trúc)
Email: [email protected]
(Cập nhật lúc 11h20 ngày 05.7.2022)