|
Việc tôn kính thánh Matthêu ở Roma lên tới
thế kỷ V. Hồi đó người ta mừng lễ Ngài trong nhà thờ lớn đường Merulana, và đến
thế kỷ VIII lễ kính được thiết lập, có cả lễ vọng. Lễ ngày 21 tháng 9 như hiện
nay là theo sổ tử đạo của thánh Jérôme, nhưng ở phương Đông mỗi nơi định mỗi
khác tùy theo họ thuộc nghi lễ Byzance và Syrie (16 tháng 9) hay Coptes (9
tháng 9).
Lêvi là tên gọi của thánh Matthêu tông đồ,
thánh sử. Tin Mừng thuật lại khi Chúa Giêsu đi ngang qua bàn thuế, Người gọi
Lêvi. Lêvi không chần chừ, không do dự, ông đứng dậy khỏi bàn thu thuế mà đi
theo Chúa Giêsu. Ơn gọi của Lêvi thật là huyền diệu! Chúa Giêsu không nói nhiều,
Người chỉ nói một câu vỏn vẹn, ngắn ngủi: “Hãy theo Ta”.
Ðường Chúa chọn khác với cách cất nhắc của
người đời thường làm. Chúa chọn ai tùy ý Người. Chúa cất nhắc ai là do ơn huệ
nhưng không của Chúa. Không ai có quyền đòi Chúa phải thế này thế kia. Không ai
được phép buộc Chúa phải gọi người này, không được gọi và chọn người khác. Ðó
là mầu nhiệm đức tin. Con người phải có đôi mắt đức tin, con tim hiến tế mới nhận
ra sự lạ lùng, kỳ diệu đó, vì ơn gọi của mỗi người là một mầu nhiệm.
Như mọi tông đồ khác trong nhóm 12 mà
Chúa đã kêu mời. Chúa chỉ gọi họ, sau khi Chúa đã kết hiệp thân thân tình lâu
giờ với Chúa Cha bằng lời cầu nguyện và sau khi Chúa đã hỏi ý Chúa Cha. Thái độ,
cử chỉ, hành động của Chúa trong mọi lần mời gọi tông đồ đều làm nổi bật ý
nghĩa quan trọng của mầu nhiệm ơn gọi. Lêvi, người thu thuế, một hạng người được
coi làm tay sai cho ngoại bang, làm tay sai cho Ðế Quốc La Mã thời đó, một hạng
người mang tiếng ăn bẩn, tội lỗi và không tốt. Chúa lại nghĩ khác vì Chúa thấu
suốt tâm can của con người. Biệt phái, Pharisiêu, tư tế, thông luật luôn nghĩ xấu
cho người khác. Chúa nói với họ: “Ta đến không để gọi những người công
chính mà là gọi những người tội lỗi” (Mt 9, 13) và “Người khỏe mạnh
không cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần” (Mt 9, 12).
Chúa đã mời gọi các tông đồ. Chúa đã sai
họ đi khắp thế gian rao giảng Tin Mừng cứu độ. Các tông đồ của Chúa sau khi đã
lãnh nhận Chúa Thánh Thần, đã trở thành những chứng nhân hiên ngang làm chứng
cho Chúa. Tất cả các tông đồ đã nhất loạt giới thiệu Chúa Kitô cho mọi người,
dù rằng họ phải trả giá rất đắt bằng chính mạng sống của họ cho việc làm chứng
Chúa Kitô phục sinh. Thánh Matthêu đã không ra khỏi con đường này. Ngài đã đi
truyền giáo ở Êthiopi, Ba Tư, Parthes. Ngài đã nói lên sự thực này: “Chúa
Giêsu chính là Ðấng cứu thế mà Cựu Ước hằng mong đợi. Lời chứng của thánh nhân
được coi là đầy đủ nhất trong Tin Mừng của Ngài. Ngài đã được phúc tử đạo tại
Tarium nước Êthiopi. Chúa đã trao cho Ngài triều thiên công chính.
Tin mừng hôm nay kể lại việc Chúa Giêsu
kêu gọi người thu thuế tội lỗi tên là Lêvi (sau này là tông đồ Mátthêu) theo
Chúa nhắc chúng ta nhớ lại sự thật: Chúa Giêsu không còn là Chúa, là Ðấng cứu
thế nữa, nếu Ngài chỉ muốn tiếp xúc với những con người tự phụ cho mình là công
chính không cần đến Thiên Chúa.
Lời xác nhận của Chúa Giêsu không ngừng
vang dội và mang lại hy vọng cho con người. Ai là kẻ công chính hoàn toàn vô tội
trước nhan Thiên Chúa đến độ không cần tới ân sủng của Thiên Chúa, không cần đến
Thiên Chúa. Thiên Chúa là Ðấng nhân từ hay thương xót, giàu lòng từ ái, chậm bất
bình và hết sức khoan dung nhưng chúng ta đừng vì đó mà lạm dụng và ngồi lì
trong tật xấu, trong những tội lỗi của mình.
Chúa Giêsu kêu gọi người tội lỗi để chữa
lành, để đưa họ ra khỏi cảnh nô lệ tội lỗi, được sống trong tự do thật của những
con cái Thiên Chúa. Chỉ mình Chúa là Ðấng yêu thương vô cùng và quyền năng vô
biên mới có thể đối xử đại lượng được như vậy với những tật xấu, những tội lỗi
của con người.
Chúa Giêsu khi chọn lựa và kêu gọi ông
Matthêu, một người hành nghề thâu thuế, bị các người đồng hương thời đó coi như
là người phản quốc, nối giáo cho giặc, bóc lột đồng bào để làm lợi cho dân ngoại
xâm, cũng như bị lên án là kẻ tội lỗi, biển thủ, gian lận và bị nhóm biệt phái
kết án là kẻ tội lỗi, Chúa Giêsu không nhìn những lỗi lầm, những vết nhơ bên
ngoài, nhưng Ngài nhìn sâu thẳm tận tâm hồn, nhìn tận bên trong và nhất là Ngài
đã lấy ánh sáng của tình yêu thương, lòng nhân hậu, quảng đại và tha thứ của
Thiên Chúa để chiếu sáng và chiếu thấu, biến ông Matthêu từ một người thâu thuế
thành một tông đồ và một thánh sử viết Tin Mừng.
Chúa đã mời gọi các tông đồ. Chúa đã sai họ đi
khắp thế gian rao giảng Tin Mừng cứu độ. Các tông đồ của Chúa sau khi đã lãnh
nhận Chúa Thánh Thần, đã trở thành những chứng nhân hiên ngang làm chứng cho
Chúa. Tất cả các tông đồ đã nhất loạt giới thiệu Chúa Kitô cho mọi người, dù rằng
họ phải trả giá rất đắt bằng chính mạng sống của họ cho việc làm chứng Chúa
Kitô phục sinh.
Thánh Matthêu trở thành một chứng nhân đặc
biệt cho đời sống và cuộc tử nạn của Chúa Kitô. Ngài được tuyển chọn vào nhóm
Mười Hai để theo Chúa đi khắp nơi. Ngài lắng nghe lời Thầy Chí Thánh, dõi theo
sứ mạng của Người, và được tham dự bữa Tiệc Ly. Thánh nhân hiện diện khi Chúa lập
bí tích Thánh Thể, đích thân được nghe
Chúa tuyên bố về giới luật yêu thương, và đồng hành đến vườn Cây Dầu với Người.
Cùng các Tông Đồ khác, ngài cũng đau khổ vì đã bỏ rơi Chúa trong hồi Thương
Khó. Tuy nhiên, chỉ sau đó ít lâu, ngài đã cảm được niềm vui Chúa Phục Sinh.
Trước khi Chúa thăng thiên, thánh Matthêu là một trong những người được nhận lệnh
truyền đem Tin Mừng cho khắp trần thế. Cùng với Đức Maria, thánh nhân đã được
đón nhận linh ân Chúa Thánh Thần trong ngày hiện xuống.
Cuộc sống của người được mời gọi theo
Chúa Kitô, như tất cả chúng ta đều thấy, không thể giống như cuộc sống của người
anh trong dụ ngôn người con hoang đàng. Anh ta trung thành sống bên cha, làm việc
chăm chỉ, và không phung phí tài sản của cha. Tuy nhiên, anh ta thiếu niềm vui
và đức ái đối với em trai mới sám hối trở về của anh. Anh ta là biểu tượng rõ
nét của loại người công chính nhưng không hiểu được niềm vui được sống bên Chúa
và tình thân với tha nhân. Phụng sự Chúa tự thân là một phần thưởng đúng nghĩa,
bởi vì phụng sự Chúa là được cùng Người cai trị. Thiên Chúa muốn chúng ta phụng
sự trong vui tươi, chứ không miễn cưỡng, bởi vì Thiên Chúa yêu thương người hiến
dâng vui tươi. Lúc nào cũng có rất nhiều lý do để vui tươi, tạ ơn và hạnh phúc
khi chúng ta được hiến thân cho Chúa và tích cực đáp lại tiếng gọi của Người.
Chúa Giêsu Kitô đến bên từng người chúng
ta – cho dù chúng ta đang sống trong độ tuổi hoặc hoàn cảnh nào – và ánh nhìn của
Chúa tiếp xúc với ánh mắt chúng ta một cách cá biệt. Người mời gọi chúng ta bước
theo. Trong hầu hết các trường hợp, Chúa để chúng ta lại giữa trần gian, công
việc, và gia đình. Hãy suy nghĩ về điều Chúa Thánh Thần đã phán, và hãy để bạn
biết sợ hãi và tri ân: Người đã tuyển chọn
chúng ta trước khi tạo dựng thế gian.
Huệ Minh