Ngày thứ ba 5 tháng 10 hôm nay, tôi bỏ
thì giờ ra để xem bản báo cáo của Ủy ban Độc lập về các vụ Lạm dụng tình dục
trong Giáo hội Pháp trên kênh KTO. Sau đó, tôi đọc kỹ bản báo cáo, như người bệnh
chuẩn bị một ca phẫu thuật đau đớn nhưng cần thiết, như khi đến nha sĩ nhổ chiếc
răng hư, biết rằng cơn đau đang chờ mình. Nỗi đau này, tôi đã từng đau khi tôi
sống ở Ai-len trong thời gian tôi theo học thần học năm 1996 và giống như những
trận tuyết lở liên tiếp, hàng tuần, những câu chuyện tàn khốc hơn các câu chuyện
trước tiếp nối nhau trên các phương tiện truyền thông mà không ai có thể ngoảnh
mặt đi được.
Nỗi đau này tôi đã trải qua năm 2000 với
vụ cố giám mục Pierre Pican, vừa thuyên chuyển một linh mục tự nhận tội ấu dâm
trong nhiều năm trước khi bị kết án mười tám năm cấm cố. Nỗi đau này, tôi đã sống
với các nguyên đơn của vụ án Preynat từ năm 2016 đến năm 2020 khi chúng tôi biết
ba hồng y tổng giám mục của giáo phận Lyon, ngoại trừ giám mục Barbarin, đã
không làm gì trong mười lăm năm. Và rồi các vấn đề quốc tế ở Chi-Lê, với các tu
sĩ dòng Binh đoàn Chúa Kitô và nhiều người khác.
Cương vị đơn thuần của một người đàn ông
Một số có thể sẽ thấy không thoải mái
khi tôi chia sẻ nỗi đau là linh mục của tôi, người trung tín với Chúa Kitô,
đáng lẽ tôi chỉ được nói đến nỗi đau của các nạn nhân, nỗi đau của những cuộc đời
tan vỡ, những vụ tự tử của những trẻ em này khi các em thành người lớn đã mang
một gánh nặng không ai có thể gỡ bỏ. Tuy nhiên, tôi không muốn mình đúng về mặt
chính trị hay trung gian, tôi không muốn đoán già đoán non về những gì nên nói
hay không nên nói và chiều nay tôi muốn nhường chỗ là người phụ trách chuyên mục
thường xuyên trên trang Aleteia của tôi để nói trong cương vị đơn thuần của một
người đàn ông.
Trước khi được tôn vinh, ngưỡng mộ, noi
gương hay khen thưởng, chúng ta chỉ mong mình được tôn trọng. Dù chúng ta làm
nghề gì, vị trí chúng ta trong xã hội, chức năng gia đình hoặc xã hội, trên hết,
chúng ta mong muốn được tôn trọng mà thân phận con người giản dị của chúng ta khao
khát, sự tôn trọng mà đạo đức giản dị trong hành vi hàng ngày phải áp đặt lên
chúng ta. Điều tôi đã sợ trong hai mươi lăm năm và bây giờ tôi còn sợ hơn, đó
là không còn được tôn trọng như một người đàn ông đơn thuần chỉ vì tôi là linh
mục. Tôi sợ rằng cương vị linh mục của tôi sẽ lấy đi phẩm giá của tôi, phẩm giá
của một người đàn ông, chỉ nợ những gì tôi đã làm. “Đức Giêsu đáp: ‘Nếu tôi nói
sai, anh chứng minh xem sai ở chỗ nào; còn nếu tôi nói phải, sao anh lại đánh
tôi?’” (Ga 18:23). Vậy môn đệ làm sao cao hơn thầy và nếu sự tôn trọng phải có
với Đức Kitô trong cương vị là con người đã bị xúc phạm, dù Ngài là Thiên Chúa,
thì tôi là gì để đòi hỏi tôn trọng, tôi, tôi chỉ là một kẻ có tội?
Chấp nhận tất cả
Tuy nhiên, cái nhìn ngoài đường phố vào
cổ áo la-mã của tôi, cái nhìn trong thánh lễ khi tôi làm chức vụ linh mục của
tôi, những suy nghĩ khi đọc chữ ký ở cuối e-mail của tôi: “Cha Pierre Vivarès,
linh mục chánh xứ Thánh Phaolô – Paris IV” làm tôi sợ sự thiếu tôn trọng. Thật
vậy, tôi sợ cương vị linh mục của tôi, được chấp nhận và tự nguyện sống lẫn vào
sự lên án chính đáng của những người, cùng chung cương vị linh mục với tôi đã
phạm tội.
Không một thể chế nào của con người, dù
đó là nước dân chủ hay quân chủ, không một trường phái triết lý nào như các trường
phái tư tưởng hay khoa học, dù là gia đình hay các cơ quan, không một thể chế
nhân văn nào chứa đựng trong mình sức nặng tội lỗi của những người vi phạm và đồng
thời là sự giải thoát khỏi điều đè nặng trên chúng ta.
Về mặt trí tuệ, tôi sẽ dễ dàng tự nhủ:
“Đó là họ, không phải mình”, nhưng khi tôi thuộc về một chi thể, người trí thức
không thể gạt đi xúc động của hàng chục năm liên đới. Tôi sẽ dễ dàng nói rằng hệ
thống phân cấp của chúng tôi đã thất bại và ủng hộ những cải cách mà tôi không
có sứ mệnh cũng không có khả năng để thực hiện. Sẽ là hèn nhát nếu bắn một phát
vào gáy để giết Giáo hội, cũng là một thể chế nhân bản, cũng là mẹ tôi, và là
người mà đời sống của tôi, sự trưởng thành của tôi, con người của tôi lớn lên
như ngày hôm nay, tôi phải mang ơn. Tôi phải chấp nhận tất cả.
Trong tình trạng bị đóng đinh này
Có lẽ đây là mầu nhiệm của Giáo hội,
không một thể chế nào của con người, dù đó là nước dân chủ hay quân chủ, không
một trường phái triết lý nào như các trường phái tư tưởng hay khoa học, dù là
gia đình hay các cơ quan, không một thể chế nhân văn nào chứa đựng trong mình sức
nặng tội lỗi của những người vi phạm và đồng thời là sự giải thoát khỏi điều đè
nặng trên chúng ta.
Thật dễ dàng để rời bỏ một thể chế của
con người chỉ có nguyên tắc tồn tại cho chính mình. Đây không phải là trường hợp
của Giáo hội, một Giáo hội đến từ Chúa và dẫn đến Chúa. “Thưa Thầy, bỏ Thầy thì
chúng con biết đến với ai? Thầy mới có những lời đem lại sự sống đời đời” (Ga
6: 68). Bị đóng đinh và chính vì bị đóng đinh, tôi thấy ở đây là cử chỉ đời đời
của Đấng đã cứu chúng ta, Đấng Kitô bị loài người phản bội, được Thiên Chúa cứu
và chính trong tình trạng bị đóng đinh
mà tôi xin phó thác tất cả những điều này. Nhưng chính trong Hy vọng mà tôi muốn
sống và chết khi mang trên mình sức nặng của thập giá này và nếu thập giá này
có thể làm giảm bớt sự đau khổ của các nạn nhân, tôi xin dâng cho họ.